Dapat nang kumayod

DAPAT NANG KUMAYOD

kumayod, magtrabaho't maging sahurang alipin

mga solusyon sa problema'y dapat hagilapin

ang buhay ko'y balintuna, aktibista, makata

kaysipag tumula gayong walang pera sa tula

sa masa'y kumikilos kahit na walang panustos

walang pribadong pag-aari, buhay ay hikahos

ang ginagawa'y Taliba, tumula't magsalaysay

kumatha ng mga kwento't pagbaka'y sinabuhay

ngunit ngayon, nahaharap sa problemang pinansyal

mga ipon ay di sapat pambayad sa ospital

naging tao nang nananalasa'y kapitalismo

kumilos upang lipunan ay maging makatao

subalit dapat kumayod, paano magkapera

ng malaki't may ipon para sa emerhensiya

hindi upang yumaman, kundi may ipampagamot

kalusugan ay lumusog, at mapatay ang salot

subalit sinong tatanggap sa akin sa pabrika?

maitatago ko ba ang pagiging aktibista?

maglako o magtinda ng gulay o kaya'y taho

upang makaipon lang, aba'y di iyon malayo

- gregoriovbituinjr.

11.23.2024

Sa ika-32 araw sa ospital

SA IKA-32 ARAW SA OSPITAL

di pa kami nakalabas dito sa pagamutan

walang pambayad, naghahagilap pa ng salapi

ngunit hemoglobin ni misis ay kaybaba naman

kaya tuloy ang gamutan, isa iyon sa sanhi

mahal magkasakit, ah, kaymahal ding maospital

mga naipong salapi'y ginastos nang tuluyan

ako na'y ligalig, parang hangal, natitigagal

kung anong gagawin ng isang tibak na Spartan

na nagdurusa sa ilalim ng kapitalismo

kaya tumpak lang baguhin ang bulok na sistema

ngayon nga'y sinaliksik at binabasa-basa ko

yaong akda kina Norman Bethune at Che Guevara

anemik, kaybaba ng dugo, paano paglabas

ang hemoglobin niya'y paano magiging normal

imbes dose ay siyete, paano itataas

upang paglabas sa ospital, siya'y makatagal

isa itong panahong punong-puno ng pasakit

at palaisipang dapat lapatan ng solusyon

ako'y sadyang naliligalig na't namimilipit

parating na ba ako sa kalagayang depresyon

- gregoriovbituinjr.

11.23.2024

* mapapanood ang bisyo sa kawing na: https://www.facebook.com/reel/2255564971492605 

Warfarin

WARFARIN

tila mula sa warfare ang warfarin

at kasintunog naman ng 'war pa rin'

ngunit ito'y sistema ng pagkain

sa ospital anong wastong kainin

lalo kay misis, sakit ay kaiba

na may namuong dugo sa bituka

na doktor ay nabahala talaga

kaya kaagad siyang inopera

walang kain ng isang linggong higit

hanggang unti-unti kumaing pilit

di tulad ng kinakaing malimit

binigay sa kanya'y warfarin diet

pwede lugaw, walang kanin at manok

no dark colored, malambot ang malunok

may paliwanag bawat tray na alok

dapat maunawa, ito'y maarok

warfarin, sa bituka yaong digma

upang pagalingin ito ng sadya

sa pagkain sistema'y tinatama

unti-unti, sakit ay mapahupa

- gregoriovbituinjr.

11.22.2024

Krosword na Ingles, nasagutan din

KROSWORD NA INGLES, NASAGUTAN DIN

inaamin ko, nagsaliksik ako

sa internet, pagkat sinagutan ko

ang palaisipan ng The New York Times

na nalathala sa The Manila Times

krosword sa Ingles ay nabuo ko rin

interes dito'y nabigyan kong pansin

sa tulong ng internet sayt na DanWord

ay nasagutan ang Ingles na krosword

habang nagbabantay pa sa ospital

at kalamnan ko't diwa'y napapagal

sudoku't krosword na'y naging libangan

at Ingles na krosword ay natsambahan

di ko akalaing ito'y magawa

pagkat sa Pinoy krosword lang nahasa

naglilibang sa ganitong panahon

bantay kay misis magdamag, maghapon

- gregoriovbituinjr.

11.21.2024

* palaisipan mula sa The Manila Times, Nobyembre 21, 2024, p.C3

Book Sale

BOOK SALE

laking National at laking Book Sale

kayraming librong dito'y nabili

sa aklat ay di ako mapigil

lalo't diyan ako nawiwili

ngunit may ulat na magsasara

ang Book Sale na aking kinalakhan

sa MegaMall, pwesto'y nalipat na

sa Letre'y tinanggal nang tuluyan

sa Farmers at Fiesta Carnival

ang Book Sale pa nila'y nakatayo

sana patuloy sila't magtagal 

sila'y umiral pa't di maglaho

sa pagbabasa ako nag-ugat

kaya salamat sa mga libro

lalo sa Book Sale, mura ang aklat

binili't binabasa-basa ko

- gregoriovbituinjr.

11.20.2024

* dalawang unang litrato mula sa mga balita sa fb

* ikatlong litrato ay kuha ng makatang gala sa isang Book Sale branch

Paalam, Aegis Mercy Sunot

PAALAM, AEGIS MERCY SUNOT

taginting ng boses mo'y nanunuot

sa puso't diwa'y di nakababagot

tinig mong kapanatagan ang dulot

subalit wala ka na, Mercy Sunot

kami'y taospusong nakikiramay 

sa pamilya mo, O, idolong tunay

sa Aegis, taospusong pagpupugay

sa mga narating ninyo't tagumpay

mula nang mapakinggan ko ang Aegis

hinanap ko na ang awit n'yo 't boses

ginhawa sa puso'y nadamang labis

bagamat nawala na ang vocalist 

subalit mananatili ang tinig

sa aming henerasyon nagpakilig

Mercy, patuloy kaming makikinig

sa inyong awit at kaygandang himig

- gregoriovbituinjr.

11.20.2024

* litrato mula sa isang fb reel

Meryenda

MERYENDA

hopya ang nabili ko sa 7/11

sa tapat ng ospital upang meryendahin

may handa namang pagkain sa silid namin

pag di kinain ni misis, akong kakain

anumang sandali, pag ako'y nagutom na

maghahanap na ako kung anong meryenda

iiwang walang bantay si misis tuwina

lalabas ng ospital, tawid ng kalsada

pangdalawampu't siyam na araw na rito

mamaya, gagawin sa kanya'y panibago

endoscopy at colonoscopy raw ito

na sana sa colon cancer ay negatibo

animo, hopya yaong sa amin ay saksi

sa kwartong iyon, hopya ang aking kakampi

habang di palagay, sa ligalig sakbibi

di panatag ang loob sa araw at gabi

- gregoriovbituinjr.

11.20.2024

Pagngiti

PAGNGITI

palaging ngumiti, ang payo sa cryptogram

na isang palaisipan sa pahayagan

dahil búhay daw ay isang magandang bagay

at kayraming dapat ngitian nating tunay

cryptogram ay sinasagutan sa ospital

habang nagbabantay sa asawa kong mahal

higit tatlong linggo na kaming naririto

bukod sa pagtula, libangan ko'y diyaryo

ang pinayo ni Marilyn Monroe sa atin

tayo'y laging ngumiti, oo, Keep Smiling

subalit sa sakit ni misis ba'y ngingiti

ngingiti sa labas, loob ay humihikbi

makahulugan ang payo ng seksing aktres

ngumingiti ako pag kaharap si misis

upang ngiti rin niya'y aking masilayan

kahit siya'y nasa banig ng karamdaman

- gregoriovbituinjr.

11.19.2024

* "Keep smiling, because life is a beautiful thing and there's so much to smile about." ~ Marilyn Monroe

* larawan mula sa pahayagang Philippine Star, Nobyembre 19. 2024, pahina 9

Barya lang po sa umaga

BARYA LANG PO SA UMAGA

nakasulat: / barya lang po / sa umaga

habang aking / tinatanaw / ang pag-asa

na darating / din ang asam / na hustisya

lalo't iyon / ang pangarap / nitong masa

habang sakay / ng traysikel / ay nagtungo

roon upang / tupdin yaong / pinangako

naglilingkod / pa ring buo / ang pagsuyo 

inaasam / na di basta / lang maglaho 

mapanatag / ang kanilang / puso't diwa

sa maraming / isyu't asam / ay ginhawa

kasama ng / maralita't / manggagawa 

kapitbisig / sa layunin / at adhika

may "feet off please" / pang kanilang / bilin dito

kaya ito'y / sinunod ko / ngang totoo

buti't bulsa'y / may barya pang / naririto

pinambayad / sa drayber ng / sinakyan ko

- gregoriovbituinjr.

11.19.2024

* mapapanood ang bidyo sa kawing na: https://fb.watch/vXzAaYN0fk/ 

Sa mga nag-ambag ng tulong

SA MGA NAG-AMBAG NG TULONG

sa panahong ito ng kagipitan

ay naririyan kayong nag-ambagan

nagbigay ng inyong makakayanan

nang lumiit ang aming babayaran

magmula petsa Oktubre Bente Tres

nasa ospital na kami ni misis

na sa kanyang sakit ay nagtitiis

dal'wampu't pitong araw na, kaybilis

bagamat nangyari'y nakaluluha

sakit ay tinitiis niyang sadya

ay gagawin ko ang kayang magawa

upang sakit niya'y di na lumala

tulad ng paghinging tulong sa inyo

pati paglalakad ng dokumento

sa mga pulitiko, PCSO

sa ibang malalapitang totoo

sa lahat ng nag-ambag ng tulong po

pasasalamat nami'y buong-buo

nang si misis sa sakit ay mahango

pasasalamat nami'y taospuso

- gregoriovbituinjr.

11.18.2024

Dagdag dugo muli

DAGDAG DUGO MULI

mababa na naman ang kanyang hemoglobin 

di pa abot ng otso, nasa syete pa rin

dapat ay dose, ang normal na hemoglobin 

kaya isang bag pa ng dugo'y isinalin

pandalawampu't limang araw namin doon

sa ospital, at nagninilay pa rin ngayon 

bakit ba laging mababa ang antas niyon

kaya ngayon, muling ginawa'y blood transfusion 

umaasa pa ring gagaling din si misis

mula sa sakit niyang kaytagal tiniis

problemang kinakaya kahit labis-labis

animo'y tinik sa dibdib na di maalis

kalagayan ni misis nawa'y bumuti na

at hemoglobin niya'y mag-normal na sana

- gregoriovbituinjr.

11.17.2024

* mapapanood ang bidyo sa kawing na: https://fb.watch/vVGAOey08J/ 

Palaisipan at payo

PALAISIPAN AT PAYO

lahat ng problema'y may kasagutan
kumbaga sa tanong, sinasagutan
tulad din ng mga palaisipan
salita'y hanapin ang kahulugan

nagpapayo sa mga problemado
bata, matanda, karaniwang tao
bigyang tugon ang mga tanong nito
na pinag-iisipan ding totoo

sa payo't palaisipan, salamat
pagkat kayrami nang nadadalumat
samutsaring damdamin, dusa, sumbat
ligalig, lungkot, paghihirap, gulat

tara, krosword ay atin ding laruin
pagkat ito'y malaking tulong na rin
baka payo nila'y payo sa atin
talastasan itong dapat alamin

- gregoriovbituinjr.
11.17.2024

* litrato mula sa pahayagang Pilipino Star Ngayon, Nobyembre 17, 2024, p.10

Pagtula habang nasa ospital

PAGTULA HABANG NASA OSPITAL

inaaliw ko ang sarili sa pagtula

sa ospital, kay misis ay nagbabantay pa

dito sa silid ay maraming nakakatha

suwero, higaan, pagkain, medisina

pati na samutsaring terminong medikal

ay nababatid pag doktor ay pinakinggan

na mga salitang ngayon ay inaaral

at aking isinasalin sa panulaan

ano ang blood clot, blood transfusion, blood extraction

infection of blood, bakit malapot ang dugo

matindi rin ang lagi niyang menstruation 

na madalas sa pad ang dugo'y buo-buo

bituka'y barado, inoperahan siya

hemoglobin niya'y syete, imbes na dose

rare case, ang sabi ng mga doktor sa kanya

nakikinig na lang ako't walang masabi

- gregoriovbituinjr.

11.17.2024

Sputum at rectum

SPUTUM AT RECTUM

maraming terminong medikal

ang natutunan sa ospital

halimbawa nito'y sputum

at laging narinig na rectum

na plema pala ang sputum

habang rectum naman ay tumbong

sinusuri ang ihi't dumi

anong kulay ng plema't tae

naalala ko sa sputum

at rectum ang Rerum Novarum

na noon pa'y nababatid ko

sulat ng Papa sa obrero

kaya sa tagal sa ospital

kayraming salitang medikal

ang akin nang natututunan

lalo't ospital na'y tahanan

iyang thrombosis of the portal

splenic and mesenteric veins

acquired hospital pneumonia

bacteria, anemia, mayoma

blood extraction, mga termino

pang ngayo'y inuunawa ko

habang nakabantay kay misis

na sa sakit ay nagtitiis

- gregoriovbituinjr.

11.17.2024

Hustisya sa biktimang taga-UP

HUSTISYA SA BIKTIMANG TAGA-UP

kahindik-hindik ang nangyari

sa isang staff mula UP

na dahil sa bugbog at palo

buhay ng biktima'y naglaho

nobyo ang pangunahing suspek

biktima'y nagtamo: traumatic 

blunt injuries sa dibdib, leeg

balitang nakapanginginig

nasabing magkatipang iyon 

magkasama raw sa La Union

bago pa umakyat ng Benguet

subalit nangyari'y kaylupit 

ang sigaw natin ay hustisya

hustisya'y kamtin ng biktima

katarungan sa binibini

hustisya sana'y hindi bingi

- gregoriovbituinjr.

11.15.2024

* ulat mula sa pahayagang Abante Tonite, Nobyembre 15, 2024, pahina 1 at 2

Ang kadakilaan, ayon kay Mike Tyson

ANG KADAKILAAN, AYON KAY MIKE TYSON 

dalawang larawan ang naroong ipinakita

si Floyd Mayweather na bodyguard ang mga kasama

at si Manny Pacquiao na napalibutan ng masa 

habang nasa gitna yaong sinabi ni Mike Tyson

hinggil sa kadakilaan, kaygandang laman niyon

na pag pinagnilayan mo'y kaybuting nilalayon

sinong dakila, sino nga ba ang tunay na baliw

anang isang awiting Pinoy na nakakaaliw

at mababatid sa masa sino ang ginigiliw

si Mike Tyson ang isa sa mga iniidolo

sa heavyweight ng isports na boxing sa buong mundo 

sinabi niyang iyon ay pinagtiwalaan ko

na ang pagiging dakila'y pagkilala ng bayan

at di pagsanggalang ng sarili sa mamamayan

salamat, Mike, sa kahulugan ng kadakilaan 

- gregoriovbituinjr.

11.16.2024

* litrato mula sa fb page ng Boxing TV

* Mike Tyson: "Greatness is not guarding yourself from the people; greatest is being accepted by the people."

Laro sa app game ng selpon

LARO SA APP NG SELPON

habang nagbabantay sa ospital 

sa selpon ay naglalaro ng app

nang di mainip o matigagal

madaling araw o gabing ganap

pinaglalaro muna ang isip

di makatulog, nais humimbing

kung anu-ano ang nalilirip

na nais tulain habang gising

nagninilay habang naglalaro

habang minsan ay nakatulala

sa laro't utang ba'y mahahango

isipin anong dapat magawa 

at pag may nanilay sa maghapon

ay tiyak may tulang laan doon 

- gregoriovbituinjr.

11.16.2024

* litrato mula sa app game na Twisted Rope, Level 29

Banderang Tad-Balik

BANDERANG TAD-BALIK

sa isang rali ko iyon nakunan

baliktad ang watawat ng samahan

pinuna agad ang mga may tangan

kaya agad nilang inayos naman

baka sa rali nababaguhan pa

sa init ng araw pinayong nila

unang beses tumangan ng bandera

subalit handa sa pakikibaka 

sila'y pinakiusapan lang natin

di sinigawan maging sila'y lumpen

ang mahalaga sila'y nakinig din

silang kaisa sa ating mithiin

baliktad man yaong sa KPML

ang layunin nila'y di mapipigil

na sa puso't diwa nakaukilkil 

na ang bulok na sistema'y masupil

- gregoriovbituinjr.

11.16.2024

* litratong kuha ng makatang gala sa isang rali sa Commonwealth Avenue, Lungsod Quezon, kasabay ng panawagang Climate Emergency, Nobyembre 15, 2024 ng umaga

* KPML - Kongreso ng Pagkakaisa ng Maralitang Lungsod

Ligalig

LIGALIG 

Kahapon, Nobyembre 13, alas-kwatro pa lang ng madaling araw ay nagtungo na ako sa Lung Center sa Quezon Avenue upang pumila sa PCSO. Hihingi sana ako ng tulong sa PCSO dahil malaki na ang hospital bill sa ospital. Nakaratay si misis doon.

Subalit sabi ng gwardya, wala na ang PCSO roon since pandemic. Nabigla ako.

Saan lumipat, tanong ko. Sa Shaw Blvd sa Mandaluyong. Kaya agad akong lumabas sa Lung Center, sumakay ng dyip hanggang Edsa.

Agad sumakay ng MRT patungong Shaw Blvd. Pagdating sa Manuela na ngayon ay Star Mall, sa terminal ng dyip, tinanong ko sa driver saan ang PCSO. Mga 250 meters lang, pwede mong lakarin.

Ah, kaya hindi na ako sumakay ng dyip. Nilakad ko na lang. Hanggang matanaw ko ang gusaling may malaking nakasulat na PCSO. Pasadong alas-singko na ako nakarating.

Pinadaan ako sa likod ng PCSO, habang may gwardya rin sa harap. Nabigyan ako ng guard ng stub number 4. Ibig sabihin, pang-apat ako sa pila. Sinabi rin ng guard na walang walk-in. Nakupo. walk-in ako. Aba'y dalawang linggo na kaming nag-aabang sa onlayn. Kaya sabi ni misis, pumila na lang.

Alas-otso pa pala ang bukas, kaya higit dalawang oras din akong naghintay. Bago mag-9 ng umaga ay tinawag na ako. Nag-usap kami ng taga-PCSO. Wala munang walk-in, sabi niya. Nilabas ko ang mga dokumento. Tiningnan niya iyon at nagbigay lang ng payo subalit sinabi niyang pulos onlayn na ang transaksyon sa PCSO.

Ikasiyam ng umaga, lumabas na ako ng PCSO. Nilakad ang patungong MRT. Sumakay patungong Cubao station.

Aba'y nakalampas ako ng baba. Hindi ko napansing Cubao na pala. Tumayo ako nang umandar na muli ang tren patungong sunod na istasyon. Nakita ko ang QMart. Kaya nakalampas nga ako. Bumaba na ako sa GMA-Kamuning station.

Sumakay muli pabalik ng Cubao. Pagdating ng Cubao ay sumakay ng dyip pabalik sa ospital.

Marahil kaya ako nakalampas ay ligalig na ako, kaunti rin ang tulog. Paano ba mababayaran ang higit Isang milyong pisong halaga ng hospital bill, gayong pultaym akong tibak. Si misis ang may sweldo bilang social worker.

Dahil ako ang asawa, sa pangalan ko naka-address ang sulat mula sa billing station. Ako ang sinisingil. Sinisingil ay isang pultaym na tibak. Paano ka hindi maliligalig? Buti, hindi ako natatabig ng sasakyan o nabubundol habang tumatawid.

naliligalig, litong-lito na

natutulala, grabe talaga

sa ospital, milyon ang halaga

ng paggamot kay misis, di ko na

alam saan kukuha ng pera

aktibistang pultaym ang tulad ko

kumikilos gayong walang sweldo

nasa ospital pa ang misis ko

mga babayaran ba'y paano

subalit lahat ay gagawin ko

sa PCSO aking nilakad

ang mga dokumentong kinalap

mga ahensya'y puntahang sukat

ligalig at pagod man sa lakad

ay gagawin ko pa rin ang lahat

- gregoriovbituinjr.

11.14.2024

Pabahay at karapatan, pinaglaban ni Ka Edwin

PABAHAY AT KARAPATAN, PINAGLABAN NI KA EDWIN

mahahalagang isyu ang ipinaglaban

ni Ka Edwin: ang pabahay at karapatan

nais niya'y maayos na paninirahan

at maitayo ang makataong lipunan

di dapat maagrabyado kahit dukha man

mga nanay ng na-EJK, tinulungan

naaapi'y tinuruan ng karapatan

ipinaglaban ang hustisyang panlipunan

mabuting kakosa, mabuting kaibigan

sa mga nakasalamuha n'yang lubusan

sa PhilRight, ZOTO, KPML, PLM man

TFD, Ex-D na kanyang pinamunuan

taaskamaong pagpupugay, comrade Edwin

daghang salamat sa pinagsamahan natin

sa marami, bayani kang maituturing

mga pinaglaban mo'y itutuloy namin

- gregoriovbituinjr.

11.12.2024

* ito ang ikalawang tulang binasa ng makatang gala noong lamay ng Nobyembre 12, 2024

* kuha ng isang kasama ang litrato sa isang pulong ng Ex-D sa Sampaloc, Maynila

* EJK - extrajudicial killings

* ZOTO - Zone One Tondo Organization

* KPML - Kongreso ng Pagkakaisa ng Maralitang Lungsod

* PLM - Partido Lakas ng Masa

* TFD - Task Force Detainees (of the Philippines)

* Ex-D - Ex-Political Detainees Initiative