Lunsad-aklat sa rali

LUNSAD-AKLAT SA RALI

Nailunsad din ang 40-pahinang aklat kong "Malayang Salin ng mga Tulâ ng Makatang Palestino" ngayong Nobyembre 29, 2025, International Day of Solidarity with the Palestinian People, sa pagkilos ng iba't ibang grupo kaninang umaga sa Liwasang Bonifacio sa Maynilâ.

Isa ako sa mga nagbigay ng pahayag sa pamamagitan ng pagtulâ. May iba ring bumigkas ng tulâ, umawit at sumayaw. Kasabay ng paglulunsad ng aklat ay binigkas ko roon ang tulang "Isulat n'yo po ang pangalan ko sa aking binti, Inay" na salin ko ng tulâ ng makatang Palestinong si Zayna Azam, at binigkas ko rin ang isa pang tulang katha ko hinggil sa pakikibaka ng mga Palestino.

Maraming salamat sa lahat ng mga sumuporta at bumili ng munti kong aklat ng salin ng tula ng mga makatang Palestino. Mabuhay kayo!

    

Pakikiisa sa mga Palestino

PAKIKIISA SA MGA PALESTINO

taospuso pong nakikiisa

upang lumaya ang Palestino

laban sa sumakop sa kanila

na krimeng malala'y dyenosidyo

araw nila'y sisikat, kakamtin

ang paglaya, "Mula ilog hanggang

dagat, lalaya rin ang Palestine!"

hiyaw naming buong katatagan

pinagtibay ng United Nations

itong Nobyembre Bente Nuwebe

bilang araw ng pakikiisa

sa lahat ng mga Palestino

kaya pakikibaka'y patuloy

upang sumakop ay mapaalis

nang-aagaw ng lupa'y mataboy

dahil di sila "anak ng Diyos"

kundi mga hambog at palalo

mga demonyo dito sa lupa

Philippine, Palestine, magkaisa

para sa makataong sistema

- gregoriovbituinjr.

11.29.2025

* November 29 - International Day of Solidarity with the Palestinian People

Wala sa impyerno ang demonyo, ayon kay Shakespeare

WALA SA IMPYERNO ANG DEMONYO, AYON KAY SHAKESPEARE

"Hell is empty and all the devils are here." - William Shakespeare , The Tempest

wala naman daw demonyo sa impyerno

ani Shakespeare, na isang makatang henyo

nasa mundo na raw lahat ng diyablo

tulad ng mga kurakot sa gobyerno

nakaluluha nga ang katotohanang

sinabi ng makatâ, kaya ang bayan

ay galit na galit sa nangyaring iyan

tuligsa'y mga sangkot na lingkod bayan

anong dami ng kontraktor na demonyo

na nagkalat din sa Kongreso't Senado

akala mo'y flood control ay nagmumulto

iyon pala'y ghost pagkat walang proyekto

O, Shakespeare, anong sakit mong magsalitâ

ng katotohanan, tunay kang dakilâ

habang itong bansa'y nagdurusang lubhâ

dahil dinemonyo ng trapong kuhilà

- gregoriovbituinjr.

11.28.2025

* larawan mula sa google

Pag Biyernes, ikalima ng hapon sa Edsa Shrine

PAG BIYERNES, IKALIMA NG HAPON SA EDSA SHRINE

ilang Biyernes ng gabi na bang ako'y tumulâ 

sa Edsa Shrine na ang kasama'y ilang kabataan 

alas-singko ng hapon ay hinahabol kong sadyâ 

maikling programa, bago alas-sais tapos na

isa itong commitment para sa literatura

katapatan sa panitik nitong abang makatâ

katapatan sa pakikibaka laban sa mga

kurakot, buwaya, buwitre, at tusong kuhilà

binigyan ako ng pambihirang pagkakataon

ng kasaysayan upang tumulâ para sa nasyon

basta makatulâ lang, kahit butas ng karayom

ay papasukin, titiyaking makatulâ roon

ganyan lang kapayak ang buhay ng abang makatâ

anumang larangan, isyu't paksâ, handang tumulâ

bawat Biyernes ng hapon, tiyak manunuligsa

ng mga kurakot, araw-gabi mang naglulupâ

- gregoriovbituinjr.

11.28.2025

Pagdalaw sa puntod ni Ka Pabs

PAGDALAW SA PUNTOD NI KA PABS

naimbitahan akong sumama't dumalaw
sa sementeryo, pagyayang di tinanggihan
tula'y agad nilikha sa kainitan ng araw
dinalaw si Ka Pabs, magiting at palaban

isa siyang kasama, kapwa ex-detainee
dinalaw namin ang kanyang puntod sa Tanay
biglaan, namatay sa Home for the Elderly
wala raw kumuhang kamag-anak sa bangkay

batikang aktibista, isang mandirigmâ
nakibaka sa panahon ng diktadura
siya pala'y may kanser na tila lumalâ
wala rin daw kamag-anak siyang kasama

ilang beses din kaming nagkita sa pulong
ng Ex-Political Detainees Initiative
na samahan ng mga dati nang nakulong
dahil nakibaka't ang prinsipyo'y dinibdib

nag-asikaso't tumulong sa kanya'y Balay
na minsan na ring kumupkop sa tulad namin
sa'yo, Ka Pabs, taaskamaong pagpupugay
kaisa ka sa marangal na adhikain

- gregoriovbituinjr.
11.28.2025

* Balay - tumutukoy sa Balay Rehabilitation Center
* binasa sa munting programang isinagawa roon ang ikalawa hanggang ikalimang saknong ng tulang ito

Sa mga bagong pangalan sa Bantayog

SA MGA BAGONG PANGALAN SA BANTAYOG

taaskamaong pagpupugay sa lahat

ng mga bagong pangalang iuukit

doon sa Bantayog ng mga Bayani

sa Nobyembre ng taon kasalukuyan

Nolito H. Acebedo

Nonito A. Aguirre Sr.

Alex Boncayao

Jorge L. Cabardo

Ma. Leticia T. Celestino

Susan Fernandez

Yolanda H. Gordula

Bartolome S. Pasion

Francisco Portem

Roger C. Salas

Carlito R. Semilla

dalawa sa kanila'y naisulat ko

tula't talambuhay ni Alex Boncayao

higit isang dekada nang nakaraan

at ang librong sinalin ko sa Tagalog:

talambuhay ni Bartolome S. Pasion

pagpupugay sa mga bagong bayani

nakibaka sa maling pamamahala

lumaban sa mabangis na diktadura

lumaban upang baguhin ang sistema

ang pagkaukit ng kanilang pangalan

ay palatandaan ng kabayanihan

at ganap na pagkilala nitong bayan

sa nangarap ng makataong lipunan

O, sa inyo, na aming bagong bayani

ang inyong laban ay tinutuloy namin

hanggang makataong lipunan ay kamtin

pagsasamantala'y tuluyang pawiin

tungo sa makataong kinabukasan

walang pang-aapi sa sangkatauhan

mabuhay kayo, mga bayaning hirang

sa inyo'y taospusong pasasalamat

- gregoriovbituinjr.

11.28.2025

Panalo nga ba?

PANALO NGA BA?

nakasulat: "Lahat ng pack, panalo!"

sa baba: "Smoking causes foot gangrene"

kaya ang tanong: tunay bang panalo?

ang ad ay kabalintunaan man din

sa kabila, "ang paninigarilyo

ay sanhi ng pagkaagnas ng paa"

ngunit sabi'y "Lahat ng pack, panalo'"

sa agnas na paa'y panalo nga ba?"

kabalintunaan ang patalastas

di ka talaga panalo sa ganyan

ngunit dahil negosyante'y malakas

balintuna man, pinagtutubuan

binibilog na ang ulo ng madlâ

subalit ito'y tila balewalâ

- gregoriovbituinjr.

11.27.2025

Sampung pisong buko

SAMPUNG PISONG BUKO

buti na lang, may sampung pisong buko

na araw-araw ay naiinom ko

imbes na soft drinks, lambanog o kape

sampung pisong buko pa'y mas maigi

pagkat pampalakas na ng katawan

ay mabuti pa sa puso't isipan

tubig ng buhay at nakabubuhay

lunas sa karamdaman, pangingimay

sampung pisong buko, napakamura

nagtitinda nito'y kapwa mahirap

h'wag sanang kunin ng kapitalista

baka dukha'y malugi sa sang-iglap

sampung pisong buko'y ating inumin

at magandang kalusugan ay kamtin

- gregoriovbituinjr.

11.27.2025

Nanlaban o di nakalaban?

NANLABAN O DI MAKALABAN?

ang sabi, sila'y nanlaban

sila ba'y nakapanlaban?

o di sila makalaban?

pagkat agad binanatan...

- gregoriovbituinjr.

11.27.2025

* litrato mula sa google

Tahimik na gawain

TAHIMIK NA GAWAIN

kung di kumikilos sa rali sa lansangan

ay binubuhos ang panahon sa pagtulâ

kung di nagbabasa sa sariling aklatan

ay pinagninilayan ang anumang paksâ

kung di nakikibaka laban sa kurakot

nagpapakain ng mga pusà sa labas

kung di sumisigaw laban sa trapo't buktot

naghahanda ng mga gulay pampalakas

kung di lumalahok sa pagkilos ng dukhâ

nagsasalin naman ng akda't dokumento

kung di isang lider ng grupong maralitâ

maglalakad ako't lilibutin ang mundo

kung di pa mababago ang sistemang bulok

tutok ko'y sa sipnayan o matematika

kung ang dukha'y di pa mailagay sa tuktok

anang kantang Tatsulok, maglalaba muna

- gregoriovbituinjr.

11.27.2025

Ang pusà sa bintanà

ANG PUSÀ SA BINTANÀ

kung siya'y akin lang matatanong

kung bakit naroon sa bintanà

baka siya'y agad na tumugon:

"Gutom na ako. Penge ng isdâ."

siya pala'y parang kumakatok

upang siya'y agad kong mapansin

batid saan ako nakaluklok

upang humingi ng makakain

nagsaing ako't bumiling ulam

may pritong tilapya at may gulay

at tinupad ko ang kanyang asam

natira sa isda ang binigay

sa mga pusa'y maging mabait

parang pakikipagkapwa iyan

kung meron lang, huwag ipagkait

ituring din silang kaibigan 

- gregoriovbituinjr.

11.26.2025

* mapapanood ang munting bidyo sa kawing na: https://web.facebook.com/share/r/1FySuSgDN3/ 

At isinilang ang tatlong kuting

AT ISINILANG ANG TATLONG KUTING

nanganak na pala itong inahing pusâ

na tambay sa tarangkahan ng aming bahay

kayrami ko nang pakakaining alagâ

basta mga dagâ lang ay mawalang tunay

may mga bago ring paglilibangan ako

bibigyan ng tira sa isda, hahaplusin

may mga bagong sasalubong pagdating ko

pag may dalang tira-tira, ipapakain

nadagdag na ang tatlong kuting sa daigdig

marahil matatapang din gaya ng ina

kaya sa mga daga'y may bagong lulupig

habang akong narito'y tutulaan sila

mahal pa sa kilong bigas ang kilong cat food

kaya ibibigay ko'y isda, ulo't hasang

ang mapakain lang sila'y nakalulugod

sana'y lumaki silang malusog, matapang

- gregoriovbituinjr.

11.26.2025

* mapapanood ang munting bidyo sa: https://www.facebook.com/share/v/19t5tyqfep/ 

Bawat araw, may tulâ

BAWAT ARAW, MAY TULÂ

kahit nasa rali sa lansangan

o kaya'y pagbangon sa higaan

pagkakain ng pananghalian

o kaya'y matapos ang hapunan

titiyaking may tulâ na naman

araw at gabi, ako'y kakathâ

madaling araw, babangon sadyâ

upang kathain ang nasa diwà

nasa kaloobang lumuluhà

samutsaring paksâ, lumilikhâ

bawat araw ay may tulang handog

sa ganyan, pagkatao'y nahubog

sa tula, sarili'y binubugbog

paksa'y bayan, kalikasan, irog

misyon hanggang araw ko'y lumubog

- gregoriovbituinjr.

11.26.2025

Alam n'yo ba bakit namumula ang aking mukhâ?

ALAM N'YO BA BAKIT NAMUMULA ANG AKING MUKHA?

alam n'yo ba bakit namumula ang aking mukhâ?

pagkat kaytagal nang nilalait ang aking tulâ

walâ raw sa toreng garing, kampi sa manggagawà 

pulos pakikibaka, palibhasa'y isang dukhâ

ayaw nilang pabigkasin ng tulâ ang tulad ko

pagkat ayaw nilang marinig kung anong totoo

ayaw nilang dinggin ang panunuligsâ sa trapo

ayaw tanggapin ang nilalakò kong pagbabago

unang bira sa akin, katha'y pulos tugma't sukat

ang mga parikala'y kung saan-saan nagbuhat

bakit daw pulos manggagawa't dukha'y minumulat

at binibira ang panginoong burgesya't lahat

pagkat sila ang tiyak na unang matatamaan

silang mga kawatan sa pondo ng ating bayan

silang maliliit na kasabwat sa kurakutan

silang mga lider nitong pulitikong kawatan

ngunit sa pagtulâ ko'y nakatindig ng marangal

bagamat pag tumutulâ minsan ay nauutal

habang tinutuligsa ang dinastiya't kriminal

di ko tatantanan iyang mga trapong pusakal

- gregoriovbituinjr.

11.25.2025

Pangangarap ng gising

PANGANGARAP NG GISING

patuloy ang pangangarap ng gising

mabuti't nangangarap, di na himbing

lalo't pakikibaka'y tumitining

laban sa korapsyon ng magagaling

dapat may pagbabago na sa bayan

lalo na't galit na ang sambayanan

sa trapo't oligarkiyang gahaman

sa dinastiya't burgesyang kawatan

itayo ang lipunang makatao

walang pagsasamantala ng tao

sa tao, di naghihirap ang tao

ang bawat isa'y nagpapakatao

talagang mayaman ang Pilipinas

ngunit kayhirap ng bayang dinahas

hinalal na pulitiko'y naghudas

na pondo'y ninakaw nilang madalas

kaya baguhin natin ang sistema

wakasan ang dinastiya, burgesya,

elitista't tusong oligarkiya

silang yumaman sa likha ng masa

- gregoriovbituinjr.

11.25.2025

Hustisya'y bakit pangmayaman lang?

HUSTISYA'Y BAKIT PANGMAYAMAN LANG?

"At ang hustisya ay para lang sa mayaman!"

- mula sa awiting Tatsulok ng Buklod

buti pa ang / mayayaman, / may due process

kapag dukha, / kulong agad, / anong bilis

nalaglag na / sampung piso / ang pinulot

ninakaw na! / kulong agad / at nanagot!

isang balot / lang na monay / o pandesal

dahil gutom / yaong anak / niyang mahal

ang hiningi, / ninakaw daw / ng kriminal

ba't pag dukha, / turing agad / ay pusakal?

 

bilyong bilyong / pisong pondo / nitong bayan

na ninakaw / ng senaTONg / at TONGgresman

may due process, / di makulong / ang kawatan

hay, sa bansa / ang hustisya'y / bakit ganyan?

baguhin na / itong bulok / na sistema

pagkat tila / pangmayaman / ang hustisya

ang bulok na / lipunan ay / palitan na

nang hustisya'y / matamo rin / nitong masa

- gregoriovbituinjr.

11.24.2025

* litrato kuha sa Fiesta Carnival, Cubao, QC

National Poetry Day, alay kay Jose Corazon de Jesus

NATIONAL POETRY DAY, ALAY KAY JOSE CORAZON DE JESUS

ang Pambansang Araw ng Pagtulâ

ay inalay sa tanging makatâ

Bayan Ko nga'y siya ang maykathâ

pati na ang tulang Manggagawà

kilala siyang Huseng Batutè

siya'y makatang nananatili

sa pusò ng bayan, na ang mithi

ay kagalingan ng buong lahi

O, Gat Jose Corazon de Jesus

bunying makatâ ng bayang lubos

ang mga tula mo'y tumatagos

sa pusò nitong masa'y hikahos

kaarawan mo'y tinalaga nga

na Pambansang Araw ng Pagtulâ

salamat, O, Dakilang Makatâ

sa pamana mong tagos sa madlâ

- gregoriovbituinjr.

11.24.2025

* isinilang ang dakilang makatang Jose Corazon de Jesus noong Nobyembre 22, 1894. Itinalagang National Poetry Day ang kanyang kaarawan noong 2022.

* litrato mula sa google

Buwaya, buwitre, at ulupong

BUWAYA, BUWITRE, AT ULUPONG

parang holdaper ng buong nasyon

na harap-harapan ang insersyon

at pagkawat sa pondong dinambong

ng buwaya, buwitre't ulupong

nagkwentuhan ang kunwari'y lingkod:

Buwaya: "Di pa kami mabusog!"

Buwitre: "Di rin kami mabusog!"

Ulupong: "Pag busog na'y tutulog!"

ang mga buwaya'y tuwang-tuwâ

sa sinagpang na pondo ng bansâ

nagbundatan na ang walanghiyâ

at nagsikapalan din ang mukhâ

nanginain ang mga buwitre

ng buwis kaya di makangisi

pondo ng bayan ay sinalbahe

nilang masisibà araw-gabi

at sinagpang ng mga ulupong

ang kaban ng bayan, kinuratong

ng kontrakTONG, TONGresman, senaTONG

ulo nila'y dapat nang gumulong!

- gregoriovbituinjr.

11.24.2025

BASI (BAwang, SIbuyas)

BASI (BAWANG, SIBUYAS)

pinagsamang sibuyas at bawang

ang pampalakas nitong katawan

na sa baso'y pagsamahin lamang

at agad ko itong babantuan

ng mainit na tubig, talaga

naman, at sadyang gaganahan ka

inumin mo't bisa'y madarama

tila nililinis ang bituka

tawag ko'y BASI - BAwang, SIbuyas

kumbaga, ito ang aking gatas

o pagkakain ay panghimagas

kayrami nitong nabigyang lunas

tara, uminom tayo ng BASI

na kaiba sa alak na Basi

tiyak namang di ka magsisisi

kundi magiging super kang busy

- gregoriovbituinjr.

11.23.2025

Ako ma'y isang tinig sa ilang

AKO MA'Y ISANG TINIG SA ILANG

ako'y isa raw tinig sa ilang

walang nakikinig, tila hunghang

kayraming tao sa kalunsuran

ay tila ba nasa kaparangan 

salitâ nang salitâ nang gising

tulâ ng tulâ ay nanggigising

ng mga tulog na kaisipan

ng mga himbing pa sa higaan

sumisigaw laban sa kurakot

na di napapakinggan ng buktot

na trapo, burgesya, dinastiya,

tusong kuhilà, oligarkiya

nananatiling tinig sa ilang

ang makatang di pinakikinggan 

- gregoriovbituinjr.

11.23.2025