Linggo, Abril 9, 2023

Dalawang "taong" naglalakad: Ano ang tamang bigkas?

DALAWANG "TAONG" NAGLALAKAD: ANO ANG TAMANG BIGKAS?
Maikling sanaysay ni Gregorio V. Bituin Jr.

Narinig ko lang sa pinanonood ni misis ang isang banyagang pelikula sa kanyang selpon. Nasa wikang Filipino iyon, na isinalin sa wikang Ingles. Sa wari ko'y banyaga ang nagsasalita ng wikang Filipino. Agad kong hiningi kay misis ang kawing o link ng palabas, na makikita sa https://www.facebook.com/watch/?v=1949598872061352

Narinig ko ang ganitong pananalita roon: "Dalawang taong naglalakad..." Mabilis ang bigkas sa "taong" na kung isasalin ko sa Ingles ay ganito: "Two years walking..." Gayong ang tinutukoy doon ay "dalawang tao", hindi "dalawang taon". Na kung isasalin ko sa Ingles ay "two men are walking", lalo't parehong lalaki ang tinutukoy, dahil sa mga pangalang Dale at Billy. Kung dalawang babae naman ay "two women are walking..." o "two girls" o "two ladies" at kung isa ay lalaki at ang isa ay babae ay iba-iba pa ang gamit. "They are walking" o tukuyin ang pangalan: "Paulo and Paula are walking..." 

Sa madaling salita, dapat mabagal ang pagkabigkas o pagbasa sa "Dalawang taong naglalakad..." upang matiyak ng makaririnig na ang tinutukoy ay "dalawang tao" pala, at hindi "dalawang taon".

Ano naman ang usapin hinggil dito? Upang mas maunawaan talaga ang kwento. Isyu ito ng tamang pagkakasalin at tamang pagbigkas.

Mukhang binasa lang ng banyagang tagapagsalaysay ang nakasulat na salin kaya hindi niya nabigkas ng tama ang "taong" kung mabagal ba o mabilis.

Sa balarila o sa pag-aayos ng pangungusap, lalo na kung binabasa ito, at kung binibigkas pa ito tulad ng narinig ko, marahil ay ganito dapat ang pagsasalin:

Imbes na "Dalawang taong naglalakad", ayusin ang pagkakasulat tulad ng alinman sa dalawa: "Naglalakad ang dalawang tao..." o kaya'y "Naglalakad ng dalawang taon...", depende sa ibig talagang sabihin. O kaya ay "Dalawang tao ang naglalakad..." na iba rin kaysa "Dalawang taon siyang naglalakad..." na parang si Samuel Bilibit.

Dapat malinaw ang pagkakasalin upang mas maunawaan talaga ano ang ibig sabihin, at bigkasin naman ng tama ang isinalin.

Marami kasing salita sa ating wika na nag-iiba ang kahulugan depende kung paano ito binibigkas, tulad ng tubo (pipe), tubó (sugar cane), o tubò (profit o growth). Mayroon namang pareho ang bigkas subalit magkaiba ng kahulugan, tulad ng bola ng basketball at bola sa nililigawan.

Walang komento:

Tungkol sa Akin

Aking larawan
Adhikain naming tipunin ang mga tula, maikling kwento, sanaysay, awitin, at iba pang sulating likha ng manggagawa, maralita at iba pang sektor ng lipunan, lalo na yaong nananawagan ng pagbabago at pagtatayo ng tunay na lipunang makatao.